Recycling van batterijen: hoe werkt het en wat zegt de wet?

Thuisbatterijen en grotere energieopslagsystemen (ESS) worden steeds populairder dankzij de opmars van zonnepanelen en elektrische voertuigen. Maar wat gebeurt er met deze batterijen aan het einde van hun levensduur? En wie is verantwoordelijk voor de recyclage?

Waarom recyclage van batterijen belangrijk is

Batterijen bevatten schaarse grondstoffen zoals lithium, kobalt en nikkel. Correcte inzameling en verwerking is essentieel om:

  • Milieuvervuiling te voorkomen

  • Waardevolle materialen te herwinnen

  • Veiligheid te garanderen

  • De circulaire economie te ondersteunen

Europese regelgeving

Sinds februari 2024 geldt in de hele EU de Batterijverordening (EU) 2023/1542. Die verplicht fabrikanten en importeurs om:

  • Batterijen veilig in te zamelen en te recycleren

  • Minstens 50% van de materiaalinhoud terug te winnen

  • Informatie te registreren in een digitaal productpaspoort

  • In te zetten op hergebruik en tweede leven van batterijen

Wat zijn je verplichtingen als producent of importeur?

In Nederland is Stichting OPEN verantwoordelijk voor de uitvoering van de producentenverantwoordelijkheid. De inzameling wordt uitgevoerd door Stibat Services. Als producent of importeur van (thuis)batterijen moet je:

  • Je registreren bij het Nationaal WEEE Register

  • Aangeven hoeveel batterijen je op de markt brengt

  • Inzameling en recycling organiseren (of aansluiten bij Stichting OPEN)

  • Jaarlijks rapporteren

  • De kosten voor deze processen afdragen

Bestaat er een milieubijdrage?

In België

Ja. Sinds 2022 geldt een wettelijke milieubijdrage voor ESS via Bebat:

  • € 2,39/kg voor lithium-ionbatterijen

  • Verplicht apart te vermelden op B2B-facturen

Deze bijdrage dekt de volledige inzameling, recyclage en sensibilisering.

In Nederland

Nee. Er is geen aparte milieubijdrage. Wel betaal je als producent of importeur een kostenbijdrage aan Stichting OPEN, waarmee:

  • De logistiek

  • Verwerking

  • Voorlichting en monitoring

worden bekostigd. Deze bijdrage is niet wettelijk vastgelegd als “milieubijdrage” en hoeft niet apart op de factuur te worden vermeld.

Wat gebeurt er met een afgedankte thuisbatterij?

  1. Installateur koppelt de batterij los en verpakt deze veilig.

  2. Stibat Services haalt het systeem op in een speciale ASP-container.

  3. In een erkend centrum (zoals in Tienen, België) worden de onderdelen gescheiden en ontmanteld.

  4. Gespecialiseerde recyclers verwerken de materialen, zoals Accurec of Li-Cycle.

Tweede leven en innovatie

Steeds vaker krijgen batterijen een tweede leven. Zo kunnen oude autobatterijen dienen als stationaire opslag voor woningen of bedrijven. De EU stimuleert dit, samen met remanufacturing, herstelling en onderzoek naar alternatieve batterijtechnologieën.

Conclusie

De verwerking van thuisbatterijen is wettelijk geregeld. In België via een duidelijke milieubijdrage. In Nederland via verplichte kostenafdracht aan Stichting OPEN. In beide gevallen is het doel hetzelfde: veilige en duurzame verwerking van batterijen aan het einde van hun levensduur.


🔋 Meer weten of je registreren als producent?
Bezoek: